Sitede Ara

Ateş Nedir?

Ateş, değişik hastalıklara karşı vücudun gösterdiği bir cevaptır. Çocukta bir hastalığın geliştiğini gösteren bir bulgudur. Ateş, bir hastalığın birkaç bulgusundan biri olabileceği gibi, hastalığın tek bulgusu olarak da karşımıza çıkabilir.

Bebek ve Çocuklarda Yüksek Ateş Neden Olur?

Ateşin en sık nedeni bakteri veya viruslar ile oluşan enfeksiyon hastalıklarıdır (gribal enfeksiyon, boğaz enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu gibi). Bunun dışında bebeklerin çok sarılması, çocukluk çağının romatizmal hastalıkları gibi başka nedenlere bağlı olarak da ateş görülebilir. Uzun süre güneş altında kalma da ateşin yükselmesine neden olabilir.  Yaygın inanışın aksine diş çıkarma çocuklarda yüksek ateşe neden olmaz. Anneler cildine dokunduklarında veya emzirirken çocuklarının ateşli olduğunu hissedebilirler. Çocuğun ateşli olduğu hissedildiğinde mutlaka vücut sıcaklığının termometre ile ölçülmesi gerekir. 38 derece ve üzerindeki ölçümler kesinlikle ateş olarak kabul edilmelidir. Ateş,bir yandan vücudun enfeksiyon hastalıklarına karşı mücadelesini kolaylaştırırken öbür yandan çocuğun konforunu azaltmaktadır. Tedavi gerekliliğini belirlemede daha önemli olan ateşin yükseklik derecesinden ziyade ateşli çocuğun genel görünümüdür. Yani hafif ateşli ama hasta görünümlü bir çocuk, yüksek ateşli ama keyfi yerinde bir çocuğa göre değerlendirme ve tedaviyi daha fazla hak eder. Genellikle ateşe eşlik eden başka bir bulgu da bulunur. Çoğu kez ateşli çocuklar herhangi bir şey yapılmadan evde takip edilebilir. Ancak aile ne zaman hekime başvurması gerektiğini bilmelidir.
Mutlaka bir hekim tarafından değerlendirilmesi gereken ateşli çocukları şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Yaşı 3 aydan küçük (iyi görünseler bile)
  • Hasta görünümlü (aşırı huzursuz-sürekli ağlayan, ağızdan bir şey yiyip içmeyen)
  • Tepki vermeyen, uyandırılamayan
  • Solunum zorluğu olan
  • 39-40 derece üzerinde ateşi olan
  • Ateşli havale geçiren
  • Ateşi uzayan (4-5 günden fazla devam eden)
  • Önceden başka hastalığı olan(kalp hastalığı, kanser hastalığı gibi)
  • Ateşle birlikte cilt döküntüsü (kızarıklıklar) olan
  • İshali 2-3 gündür geçmeyen
  • 1 günden fazla kusması devam eden
  • Boğaz-kulak ağrısı olan
  • İdrar yaparken ağrısı olan

Yüksek Ateş Bebek ve Çocuklarda Hastalık Belirtisi Olabilir Mi?

Çoğu anne-baba ateşin kendisinin zararlı olduğuna inanır. Halbuki ateş hastalığı kötüleştirmez. Yapılması gereken, ateşin nedenini bulmaktır. Ateş çoğu kez basit bir üst solunum yolu enfeksiyonunun bulgusu iken bazen menenjit gibi ağır bir hastalığın da belirtisi olabilir. Anne-babalar ateşin bir belirti olduğu, ateşin kendisinin bebeğe herhangi bir zararı olmadığı, hatta faydalı olabileceği, asıl önemli olanın ateşe neden olan hastalığı bulmak ve tedavi etmek olduğu konusunda bilgilendirilmeli ve ikna edilmelidir. Aksi taktirde ateş korkusu doktor doktor dolaşmaya, gereksiz tetkiklere ve gereksiz ilaç tedavilerine kapı açabilir.

Bebeklere ve Çocuklara Ateş Düşürücü İlaç Verilmeli Midir?

Ateşli her çocuğa ateş düşürücü ilaç vermek şart değildir. Ateş çocuğun konforunu bozuyor, çok halsiz düşürüyorsa veya çok yüksek ateşi varsa (40 derece ve üzeri) çocuğu rahatlatmak amacıyla ateş düşürücü vermek uygun olabilir. Ateş düşürücü verilse bile çocuğun enfeksiyon hastalığı yatışana kadar birkaç gün ateşin ara ara yükselebileceği unutulmamalıdır. Maalesef ateşi hala düşmedi diye muayene olduğu gün, ertesi gün, sabah akşam, günde iki kez, tekrar tekrar doktorlara gereksiz müracaatlara sıkça şahit oluyoruz (ateş fobisi !). Ayrıca şu da bilinmelidir ki, ateş düşürücü vermek sadece çocuğun rahatlamasına yol açar, hastalığın seyrini ve sonuçlarını etkilemez. Yani hastalık olumsuz bir sonuca yol açacaksa ateş düşürücü vermek bunun önüne geçemez. Ateş düşürücü vermek ateşli havalelerin tekrarlamasına da engel olamaz. Ateş düşürücü ilaçların aynı zamanda ağrı kesici etkisi de olduğundan çocuğun kendisini daha iyi hissetmesini sağlar.Ateş tedavisinde soğuk uygulama ya da banyo önerilmemektedir (soğuk uygulama sadece güneş çarpmalarında kullanılır). Soğuk uygulama ya da banyonun ateş düşürücüye ilave belirgin bir faydası yoktur ve çocuğun rahatsız olmasına neden olabilir. Alkol veya sirke ile soğutma kesinlikle yapılmamalıdır.