Sitede Ara

Beyin hastalıkları ve tedavisinde modern teknolojinin kullanımı

Günümüzde beyin bölgesini mikroskopla büyüterek yapılan ameliyatlar ve gerçekleşen cerrahiyi anında kontrol etme imkanı sağlayan ameliyathane MR cihazları hastalar için önem taşıyor.


Kafa travmasına neden olan darp, trafik kazaları ve ateşli silah yaralanmaları ile ortaya çıkan beyin hasarını önlemeye yönelik ameliyatlar beynin tüm ameliyatları içinde ilk sırada yer alıyor. Daha sonra bunu beyin tümörleri ve beyin damar hastalıklarına yönelik ameliyatlar izliyor. Medipol Üniversitesi Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı uzmanlarımız, beyinde kolay bir ameliyattan söz etmenin mümkün olmadığını söylüyor. Buna rağmen hassas beyin bölgesine yerleşmiş beyin tümörleri, kafa kaidesi tümörleri ve beyne yeni kan taşımaya yönelik ‘revaskülarizasyon’ adı verilen yeniden damarlandırma ameliyatları en zor grup içinde yer alıyor.
Beyin hastalıklarında cerrahi tedavi gerektiren durumlar
· Özellikle beyin kanamalarında ani artmış kafa içi basıncını düşürmeye yönelik ihtiyaçlarda,
· Kanamaya neden olacak anevrizma (baloncuk) veya damar yumaklarını çıkarmaya yönelik durumlarda,
· Beynin yeteri kadar kan gitmeyen bir bölgesine başka bir bölgeden kan taşımaya yönelik olarak, tümörlerde olduğu gibi yavaş yavaş artmakta olan kafa içi basıncını düşürme ve doku tanısı koymada,
· Kafa içinde beyin-omurilik sıvısının artmasını önlemeye ya da Parkinson, epilepsi gibi hastalıklarda yaşam kalitesini yükseltmeye yönelik uygulamalarda cerrahiye ihtiyaç duyuluyor.
Pıhtı beyin damarını tıkarsa
Kalp ritim bozukluklarında ortaya çıkan pıhtı ile şah damarlarında oluşmuş damar sertliği zemininde görülen pıhtının beyin damarlarına ulaşması ve damarı tıkaması ile ortaya çıkan hastalıklara sık rastlanıyor. Kan sulandırıcı ilaçlar ve pıhtı oluşmasına neden olan risk faktörleri yine ilaçlarla kontrol ediliyor.
Bu risk faktörlerinin; yüksek tansiyon, şeker, kolesterol, sigara ve stres olduğu belirtiliyor. Uzmanlarımız, cerrahi olarak şah damarında oluşmuş damar sertliği plağının çıkarılması ve beynin yeteri kadar kan gitmeyip risk altında olan bölgeleri için yeni damar oluşturucu ameliyatlarla bu sorunu ortadan kaldırabildiklerini söylüyorlar.
Beyin bölgesini mikroskopla büyüterek yapılan ameliyatlar
Mikro-beyin cerrahisi yani ince, küçük, nazik aletler kullanarak ve çalışılan beyin bölgesi alanını mikroskop ile büyüterek yapılan ameliyatlar, bu alanda müthiş bir devrim olarak görülüyor. Endoskopik beyin cerrahisi, ince bir boru içine yerleştirilmiş optik-kamera sistemlerini kullanarak dar bir alandan girip görüntüyü televizyon ekranına düşürme esasına dayalı ameliyatlar olarak tanımlanıyor. Bu ameliyatlarda daha az risk alınıyor ve yaşam konforu bu durumdan fazla etkilenmiyor.
Beyin navigasyon cihazları ile ‘minimal invaziv’ cerrahi
Beyin cerrahisinde daha kısa süre de iyileşmenin tıp alanında bugünkü terminolojik karşılığının, ‘minimal invaziv’ girişimler olduğu belirtiliyor. Burada amaçlananın küçük bir yara açarak, etrafa zarar vermeden, hesaplanan hedefe ulaşmak ve uygulamayı gerçekleştirmek olduğu belirtiliyor. Bu, hastanın hastanede daha az kalması, bu esnada daha az ağrı çekmesi ve normal hayatına daha kısa sürede dönmesi anlamına geliyor. Mikro beyin cerrahisi ve endoskopik beyin cerrahisi uygulamaları bu amaca hizmet ediyor. Beyin navigasyon cihazları, varmak istenen hedefe daha yüksek bir doğrulukla ve daha küçük bir pencere ile varılmasını sağlıyor.
Hedef odaklı Gama Knife radyocerrahisi
Ayrıca uygun tümörlerde, damar yumaklarında, bazı hareket bozukluklarında kullanılan ve "Gama Knife" adı verilip radyocerrahi imkanı sunan cihazlar da bulunuyor. Bu sistem; uzmana hesaplanmış küçük bir hedefe yüksek yoğunlukta ışın gönderme ve istenen sonucu bir kerede alma şansı veriyor.
Cerrahi sırasında MR cihazı ile kontrol imkanı
Ameliyathane şartlarında kullanılan ve yapılan cerrahi işlemi anında kontrol etme imkanı veren görüntüleme cihazlarının en önemlisinin ameliyathane MR cihazları olduğu belirtiliyor. Beynin kristal cevheri hassasiyeti taşıyan, korunmaya muhtaç ve değerli yapısı ile ameliyatlar sırasında geniş hareketler mümkün olmuyor ve kafatasında geniş pençeler açıp kontroller yapma imkanı bulunmuyor. Çoğu zaman beyin dokusundan köken alan tümörleri normal beyin dokusundan ayırma imkanı olmadığı için bu MR cihazları ameliyat esnasında kontroller yaparak doğru yönlendirme sağlıyor. 
Beynin fonksiyon analizi için ‘beyin haritalaması’
Yine ameliyatlar esnasında gerekli olduğunda kullanılan, ‘beyin haritalaması’ yöntemleri, üstünde çalışılan beyin parçasının hangi fonksiyonları gördüğünü anında değerlendirmeye yarıyor. Bu yöntem ameliyat sırasında yaptığı yönlendirmeyle hastanın yaşam kalitesinin korunmasına yardımcı oluyor.
Merkeze ulaşma süresi 30 dakikayı geçmemeli
Özellikle inme ile tıkayıcı ve kanayıcı beyin hastalıkları konularında müdahalenin yapılabilmesi için ilgili hazırlığı olan merkeze ulaşma süresinin 30 dakikayı geçmemesi gerekiyor.
Hangi yaşta hangi beyin hastalığı?
· Yeni doğan ve çocuklukta hidrosefali (kafa içinde beyin suyu toplanması) ve beyin tümörleri
· Genç yaş grubunda kafa travmaları
· Orta yaş grubunda beyin tümörleri ve damar hastalıkları
· İleri yaş grubunda tıkayıcı damar hastalıkları, beyin tümörleri ve dejeneratif beyin hastalıkları
Uzmanlarımız son söz olarak; beynin hastalıklarında çözümün sadece cerrahiyle gelmediğini, cerrahi dışında bazen ilaç tedavileri ile bazen de takip ve yeniden değerlendirmelerle çözülebilecek sorunlar olduğunu belirtiyor.