ONLİNE İŞLEMLER
Karpal tünel sendromunda durum kötüleştikçe kas güçsüzlüğü de eklenir ve hastalar ellerinden bardak çatal gibi eşyaları düşürdüklerinden, ince el becerisi K isteyen işleri yapamadıklarından yakınırlar. Karpal Tünel Sendromu(KTS) bilekte, elde ve parmaklarda ortaya çıkan karıncalanma, uyuşma, iğnelenme, yanma ve ağrı atakları ile karakterize bir sendromdur. Kadınlarda, erkeklere göre üç kat daha sık rastlanır. Hemen her yaşta görülse de, 40-60 yaşlar arasında daha fazla görülür. Karpal tünel sendromu, her iki elde de görülür ancak çok kullanılan elde daha baskındır. Toplumda yaygınlığı ise yüzde 3 ile yüzde 14 arasında değişmektedir. Karpal tünel sendromu median sinirin bilekte karpal tünelden geçerken bu tünel içinde kronik (aylar-yıllar süren) basısı ile meydana gelir. Ellerle tekrarlayıcı çalışmalar, KTS oluşumuna katkıda bulunabilir. Bazen genetik nedenler, endokrin, hematolojik ve metabolik bozukluklar da hastalığın oluşumuna katkıda bulunabilir. Şeker hastalarında, şeker hastası olmayanlara göre daha sık görülür. Ayrıca hamilelik ve emzirme dönemlerinde de görülme sıklığı artar. Yine obezite (şişmanlık), KTS’nin görülme sıklığını arttıran nedendir. Ancak, pek çok insanda hiçbir açık neden olmaksızın da gelişebilir. Bazen median sinir bilekte farklı tipte hasarlar sonucu sinirin karpal tünel içerisinde akut (günler- haftalar süren) sıkışması ile ortaya çıkar. Bu durumda akut KTS’den bahsedilir. Bilek bölgesindeki yaralanmalar, kanamalar, infeksiyonlar, tümörler buna yol açabilir. Ancak, elleri ile yoğun şekilde ev temizliği, halı yıkama, marangozluk, bahçede çalışma ve badana gibi işler yapanlarda hızla ortaya çıkabilir. HAYAT KALİTESİ DÜŞER Tipik olarak karıncalanma, uyuşma, iğnelenme, yanma, ağrı belirtileri hasta sabah uyandığında veya uyku sırasında ortaya çıkar. Ayrıca hastalar ellerinde bir tür şişme duyusu da algılar. Bu belirtiler, elini sallama, ovalama, parmaklarını açıp kapama gibi hareketler ile kısmen hafi er veya kaybolur. Biraz işe güce giriştikten bir süre sonra da uyuşukluk kaybolur. Gece uyuşukluk ile uyandığında hasta elini nereye koyacağını bilemez, sallar ve sarkıtır, duvara vurur, soğuk suya tutar, yastığın altına sokar vb. Bu hareketlerle kısmen rahatlar. Tekrar uyur, ancak bir süre sonra uyuşma ile tekrar uyanır. Bu nedenle gece boyunca defalarca uyanabilir ve bu da gündüz sürekli yorgunluk ve uyku isteğine yol açar, hayat kalitesini düşürür. Durum ilerledikçe belirtiler daha sıklaşır, gün içinde de olmaya başlar ve sonunda sürekli hale gelir. Bazı hastaların sadece gün içinde uyuşmaları olur. Uyuşmalar sıklıkla baş parmak, işaret ve orta parmaktadır. Birçok hasta ise tüm parmaklarında uyuşmadan bahseder. Bazen esas olarak sadece bir parmaktan şikayet eder. Karıncalanma, uyuşma, iğnelenme, yanma elde sınırlı olsa da, ağrı ve rahatsızlık sadece el ve bilekte değil aynı zamanda kol, omuz ve kürek kemiği bölgesinde de hissedilir. Durum kötüleştikçe kas güçsüzlüğü de eklenir ve hastalar ellerinden bardak çatal gibi eşyaları düşürdüklerinden, ince el becerisi isteyen işleri yapamadıklarından yakınırlar. Hastalık daha da ilerledikçe baş parmak tarafında kas erimesine yol açabilir. Çok az hastada ise parmaklarda solukluk, morarma, terleme azlığı olabilir. Pek çok hasta özellikle sabahları uyanınca parmaklarını kolayca açıp kapayamamaktan şikayet eder. BOYUN FITIĞIYLA KARIŞTIRILIYOR Tanı, hastanın verdiği bulgular ışığında, muayene ve elektrofizyolojik inceleme ile konur. Muayene normal olabilir veya parmaklarda duyu azlığı, güçsüzlük tespit edilebilir. İlerlemiş olgularda elde başparmak tarafında erime saptanabilir. Karpal tünel sendromlu hastalarda bilek orta bölgesine (median sinirin seyrettiği hatta) çekiçle hafifçe vurma veya bileği bir süre (30-60 saniye) aşırı bükülü durumda tutma ile, elde ve parmaklarda iğnelenme, elektriklenme hissi ortaya çıkarılabilir. Bazen KTS boyun fıtığı, başka tür sinir hastalıkları ve hatta beyinde damar tıkanması durumları ile karışabilir. Bu durumların ayrımı doğru yapılmalıdır. Elektrofizyolojik inceleme, diğer nörolojik tanıları dışlamak, median sinir işlev bozukluğunun karpal tünelde olduğunu göstermek ve KTS’nin şiddetini belirlemek için yapılır. Elektrofiziyolojik çalışmalar, KTS şikayetleri olan hastada bazen normal bulunabilir. Bazen de elektrofizyolojik çalışmalar, KTS şikayeti olmayan hastada KTS bulguları tespit edebilir. Bu durumlarda KTS ameliyatından kaçınmak gerekir. Bir süre hastayı izleyip, sonra incelemeyi tekrarlamak daha mantıklıdır. Görüntüleme yöntemleri karpal tünelde yer kaplayıcı lezyonları tespit etmek açısından kıymetlidir. Özellikle magnetik rezonans görüntüleme ve ultrasonografi son zamanlarda sık kullanılmaktadır. CERRAHİYLE TÜNEL RAHATLATILMALI Hastalık için kökten tedavi cerrahi olarak tünelin rahatlatılmasıdır. Ancak, ortaya çıkarıcı ya da arttırıcı hareketleri kısıtlama, el bileği atelleri, ağzından ilaçlar ve kortikosteroid injeksiyonları da tedavi seçenekleri arasındadır. Hangi tedavinin uygulanacağına hastanın şikayetleri, muayene ve elektrofizyolojik bulgular ışığında karar verilir. Hafif olgularda istirahat (ortaya çıkarıcı ya da arttırıcı hareketleri kısıtlama, atelleme) ve ağızdan ilaçlar tercih edilmelidir. Eğer bu tedavilerden başarı elde edilemez ise, kortikosteroid injeksiyonu veya doğrudan cerrahi müdahale yapılır. Akut KTS durumunda cerrahi müdahale ve sinir tamiri gerekir. Gebelikte ve şeker hastalarında da cerrahi müdahale gerekebilir ancak, öncesinde istirahat ve ilaç tedavisi denenmelidir. İlerlemiş olgularda doğrudan cerrahi müdahale gerekir. Tanı baştan yanlışsa, cerrahi müdahale iyi yapılmışsa ve sinir hasarı çok ağırsa cerrahi müdahale de başarılı olmayacağı unutulmamalı.