ONLİNE İŞLEMLER
Patoloji, bir hastalık veya bozukluğun nedenlerini, belirtilerini ve etkilerini inceleyen bilim dalıdır. Mikroskop altında hücrelerin görünümleriyle hastalıklara tanı koyan patolojiyi daha yakından tanımak ister misiniz?
Patoloji kelime anlamı itibariyle (pathos= hastalık, logos= bilim) hastalık bilimidir. Hastalıklar sonucu organlarda, hücresel düzeyde meydana gelen değişiklikleri incelemektedir. Mikroskop altında hücrelerin görünümleri ile hastalıklara tanı koymaktadır.
Patoloji uzmanları, doktorlar veya diğer sağlık çalışanları tarafından yapılan muayeneler ve testler sonucunda elde edilen verileri değerlendirerek hastalık tanısı koyarlar. Patoloji, hastalıkların teşhis edilmesinde ve tedavisinde önemli bir rol oynar.
Patologlar doğrudan hastayla değil, genellikle hastaların doktorlarıyla temas halinde bulunmaktadır. Patoloji raporu ise mikroskop altında görülen özellikler, hastanın bir bütün olarak ele alınarak yorumlandığı bir değerlendirmenin sonucudur ve bu incelemeyi doktorlar/patologlar yapmaktadır.
Evet. Tıp fakültesi mezunları 4 yıl süren bir uzmanlık eğitimi sonrası patoloji uzmanı (patolog) olmaktadır. Tıbbın her branşında olduğu gibi uzmanlık sonrası da literatürün sıkı şekilde takip edilmesi gereken, yeniliklere açık bir branştır.
Genellikle kanser hastalıkları olmak üzere birçok hastalığın tanısı ile ilgilenmektedir. Hastalıkların kesin tanısı, takibi, tedavi yanıtı, organ nakli kararı ve çeşitli mikrobik hastalıkların tanınması için de patolojik inceleme gereklidir.
Patolojik İnceleme Yapılan Bazı Hastalıklar:
Hastalara yapılan ameliyatlar sonrasında alınan tüm örnekler patolojide incelenmektedir. Ayrıca ameliyat dışında, poliklinik şartlarında yapılan eksizyonel biyopsiler, iğne biyopsisi dediğimiz küçük örneklerin alındığı biyopsiler, rahim ağzı kanseri taramasında olduğu gibi alınan sitolojik (hücresel) incelemeler de patoloji laboratuvarlarında patologlar tarafından değerlendirilmektedir.
Patoloji, çeşitli sağlık bölümlerine hizmet eder ve özellikle tıbbi patoloji, cerrahi patoloji, jinekoloji ve obstetrik patoloji, nöropatoloji ve kardiyovasküler patoloji gibi alanlara odaklanır. Patoloji, kanser ve diğer ciddi hastalıkların tanısında çok önemlidir ve patolojik incelemeler, hastalıkların seyirlerini tahmin etmek ve tedavi planlarını belirlemek için kullanılır.
Patoloji raporu, patoloji incelemesinin sonuçları hakkında bilgi içeren bir belgedir. Genelde bir hastalığın türünü ve evresini, ayrıca tanı ve tedavi ile ilgili diğer bulguları içermektedir. Raporu bir patoloji uzmanı hazırlanmaktadır. Bu bilgileri kullanarak hasta için uygun tedavi yöntemini belirlemektedir.
Patoloji incelemesi sonuçlarının ne zaman çıkacağı, hangi tür patoloji incelemesinin yapıldığına göre değişmektedir. Genel olarak, bazı patoloji incelemeleri birkaç gün sürerken diğer sonuçlar birkaç hafta sürebilmektedir.
Patoloji sonuçlarını öğrenmek için sağlık kuruluşuna gitmenize gerek yoktur. E- Nabız sistemi üzerinden web sitesi ve mobil uygulamasından sonuçlara ulaşabilirsiniz.
Ancak, patoloji sonuçlarına ulaşmak için öncelikle E-Nabız'a üye olmanız ve sonra da E-Nabız'a giriş yapmanız gerekmektedir. Daha sonra, "Tahlil Sonuçları" sekmesini seçerek patoloji sonuçlarına ulaşabilirsiniz.
Patoloji, kanser tanı ve tedavisinde önemli bir rol oynamaktadır. Patolojik incelemeler, doktorların kanser tespit etmelerine ve hangi tür kanser olduğunu belirlemelerine yardımcı olmaktadır. Bu bilgiye göre, doktorların hangi tedavi seçeneklerinin hastaya uygun olduğuna karar vermelerini sağlamaktadır.
Ayrıca, doktorların kanserin ne kadar yaygın olduğunu belirlemelerine ve kanserin hangi evrede olduğunu tespit etmelerine yardımcı olmaktadır. Örneğin, patolojik inceleme sonucuna göre, doktorlar kanserin evresine göre cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi gibi tedavi seçeneklerini değerlendirebilirler. Doktorlar, kanser tedavisinin tamamlandıktan sonra yapılan patolojik inceleme sonucuna göre kanserin tamamen yok olduğunu veya azaldığını gözlemleyebilirler. Bu sonuca göre de, doktorların gelecekteki tedavi seçeneklerini planlamalarına yardımcı olabilir.
Kısmen evet. Patoloji laboratuvar kısmı olan klinik bir branştır. Cerrahi branşlar içinde yer almaktadır. Bir patoloji raporu, hastayı ilk değerlendiren hekimin istediği bir konsültasyon olarak değerlendirilmektedir. Bu konsültasyon/patoloji raporunun hazırlanması için, teknisyen/ biyolog olan kişilerin görev aldığı bir laboratuvar süreci gereklidir. Ancak hastalıkların tanısı mikroskop başında, hekimler tarafından konulmaktadır.
Ameliyat materyalleri öncelikle makroskopik olarak, hekimler tarafından muayene edilmektedir. Uygun alanlarından örnekler alınarak mikroskop altında incelenecek materyaller hazırlanmaktadır. Patolojinin laboratuvar kısmının tamamlanması için en az 24 saatlik bir zaman gerekmektedir.
Patolojik incelemenin acili vardır. Frozen inceleme/dondurma kesit dediğimiz yöntem ile ameliyat sırasında, hasta anestezi altında iken, bir takım incelemeler yapılarak ameliyata yön verilebilmektedir. Ancak bu sadece hastaya yapılacak işlemi değiştirebilecek kararların verilmesi için, kısmi bir incelemedir. Bu işlem sonrasında rutin incelemeye devam edilmektedir. Örneğin; meme kanserli bir hastada koltuk altı lenf bezlerinde kanser yayılımının varlığına bakılarak, ameliyat genişletilebilmektedir.
Aslında patoloji raporları hep gecikmez. Ama geciken raporlarda hastalar patolojinin farkına vardıklarından böyle bir algı vardır. Örneğin; kurumumuzda patoloji raporlarının %90’ı 6 gün içinde raporlanmaktadır. Bu süre; acil tedavi başlanması, hastanın durumunun kritik olması gibi durumlarda 1-2 gün kadar da kısa olabilmektedir. Ancak geriye kalan %10’luk bir kısımda, ek tetkiklerin yapılması, literatürün araştırılması, konuyla ilgili daha tecrübeli başka hekimlerin fikirleri alınması gibi nedenlerle gecikme yaşanabilmektedir.
Bazı durumlarda biyopsi örnekleri, yurtdışına bile gönderilerek, konunun uzmanı patologlardan fikir istenmektedir. Bu gibi ek değerlendirmeler ise süreci uzatabilmektedir. Raporlardaki bu gecikmenin nedeni hastaya daha net, kesin, doğru tanının konabilmesi içindir.
Her zaman bu şekilde olmamaktadır. Ancak bazı durumlarda mikroskop altında görülen değişiklikler farklı yorumlanabilmektedir. Böyle bir durumda biyopsi materyali başka bir merkezde tekrar incelenebilir, yeniden değerlendirilip ve farklı bir rapor düzenlenmektedir.
22 Aralık 2022