ONLİNE İŞLEMLER
Yaz ile birlikte gelen mevsimsel değişikler pek çok gebeyi etkiliyor. Özellikle gebeliklerinin son haftasında olan hastalar bu durumdan daha fazla etkileniyor. Sıcak hava ile birlikte özellikle bacaklarda belirgin olmak üzere ödem artıyor. Ödem genellikle gebeliğin son aylarında daha belirgin oluyor. Ancak bazen gebe kadının yapısı ödem için müsaitse daha erken haftalarda da görülebiliyor. Ödem oluşumunu azaltmak için bol su tüketmek, fazla tuzlu tüketmemek, düzenli egzersiz yapmak ve bacakların özellikle dizin altındaki bölümüne soğuk duş uygulamak fayda sağlıyor. Gebelikte ödem çayı adı ile satılan çayları tüketmek önerilmez çünkü bunların içindeki maddelerin miktarı tam olarak bilinemez ve bebek açısından sakıncalı ürünler olabilir.
Düzenli egzersiz gebelikte fazla miktarda kilo almayı engeller, annenin kendisini zinde hissetmesine, ruhen rahatlamasını sağlar, gebelik şekeri ve hipertansiyonu, gebelik zehirlenmesi risklerini azaltır. Erken doğum veya düşük riski olmayan tüm gebelerin spor yapması önerilir. Yazın pek çok çeşit spor yapılabilir. Sıklıkla gebelikte sorulan sorulardan biri “ Havuza veya denize girebilir miyim?” olmaktadır. Temiz olduğu sürece havuza veya denize girmekte hiçbir sakınca yoktur. Tam tersine havuz veya denizde yüzmek birçok fayda sağlamaktadır. Eklemler yük bindirmeden egzersiz imkânı sağlamaktadır. Sırt ve bel ağrılarını rahatlatır. Su serinleme sağlar ve vücut ısısının fazla artışı engellenir. Gebelikte sauna veya sıcak havuz kullanımı önerilmez. Diğer yapılabilecek egzersizler hafif tempolu yürüyüş, ev bisikletinde pedal çevirme ( düşme riski yoktur) , yoga ve pilates olabilir. Yürüyüş pek çok kadın için yapması en kolay spordur. Rahat bir ayakkabı ve rahat kıyafetler tek ihtiyacınız olandır. Tempolu 20 dakika ya da yarım saatlik bir yürüyüş haftada 4-5 gün yapmak yeterlidir. Yoga ve pilates zorlanmadan yapıldığı sürece uygundur. Her pozisyon gebeler için uygun olmayabilir. Deneyimli bir eğitmen gebelik açısından uygun olarak hareketleri seçerek yönlendirme yapabilir. Gebelikte egzersiz yapmak kas kuvvetinin kaybedilmesini engeller, kemikleri kuvvetlendirir ve zindelik hissi verir. Egzersiz yaparken sıvı alımına çok dikkat etmek gerekir. Hava sıcaklığının artışı fark edilmeyen sıvı kaybını arttırır. Sık sık sıvı tüketilmelidir. Günlük sıvı alımı 2 - 3 litre arasında olmalıdır. Su tüketmekten hoşlanmayan gebeler suyun içine limon dilimleri, nane, salatalık veya tarçın çubuğu koyabilir, açık çay, ayran, şekersiz komposto tüketebilir.
Gebelikte uzun süre sıcak altında kalmamak koşulu ile kısa süreli güneşlenilebilir. Güneş ışınlarının dik olarak geldiği öğlen saatlerinde güneşe çıkmaktan kaçınmalıdır. Güneşe çıkılmadan yarım saat önce güneş koruyucu kremler sürülmelidir. Gebelikte sadece deniz havuz kenarında güneşlenirken değil, dışarı çıkarken de güneş koruyucu kullanılması önerilir. Çünkü gebelikte leke oluşuma yatkınlık artar. Leke oluşumunun engellenmesi, tedavi edilmesinden daha kolaydır. Gebelikte kullanıma uygun güneş koruyucuları mevcuttur. En az 25 koruma faktörü içeren bir koruyucu kullanılması gerekir.
Yaz mevsimi meyve ve sebze çeşidinin çok bol olduğu bir dönemdir. Bol sebze tüketimi bağırsakların daha iyi çalışmasını sağlar. Çeşitli sebze ve meyveleri tüketmek çeşitli vitaminler almamıza yardımcı olur. En sık yapılan hatalardan biri zararı olmadığı düşüncesi ile aşırı meyve tüketmektir. Yaz meyvelerinin bir kısmı, mesela kiraz, incir, üzüm, kavun, karpuz aşırı şekerlidir. Bu meyvelerin aşırı tüketilmesi kilo alımını hızlandırır. Günde 3 porsiyon meyve yeterlidir. Her bir dilim kavun veya karpuz bir porsiyon sayılmalıdır. Yine balık tüketimi en çok sorulanlar arasındadır. Özellikle somon, hamsi gibi yağlı balıklar omegadan zengindir. Bu balıklardan haftada 2 porsiyon tüketmek yeterli omega ihtiyacını karşılar. Hastaların bu konuda en önemli endişeleri hangi balıkları tüketeceklerdir. Dip balıkları civa ile kirlenmiş olabilir. Köpek balığı, kılıç balığı gibi balıklar önerilmez. Balık pazarlarında veya marketlerde bulunan balıklar derin deniz balıkları olmadıklarından tüketimleri uygundur. Uygun olmayan başka tür balıklar mevcuttur ancak bunlar okyanus balıkları olduğu için ülkemizde bulunmazlar. Ton balığı ara sıra tüketildiği sürece uygundur. Taze balıklar öncelikli olarak tercih edilmeli, yoksa kutulu ton, sardalye tüketilmelidir. Gıda hijyeni çok önemlidir. Meyve ve sebzeler bol su ile iyice yıkanmalıdır. Çiğ et doğrarken mümkünse eldiven kullanılmalıdır. Meyve sebze yıkandıktan sonra veya et doğrandıktan sonra eller sabun ve bol su ile güzelce yıkanmalıdır. Yemek pişirildikten sonra tezgâh içine bir çay kaşığı çamaşır suyu katılmış su ile silinmelidir. Et ve yumurtanın sarısı iyice pişirilmelidir. Tavuk, ciğer, mayonez, sütlü tatlılar gibi gıdalar sıcakta hızla bozulabildiğinde dışarıdan yenecekse tüketimin fazla olduğu, güvenilir dükkânlardan alınmalıdır. Gebeler hazır su tüketmeli veya musluk suyunu kaynatıp soğuttuktan sonra tüketmelidir. Süt, peynir, yoğurt tüketirken pastörize ürünler tercih edilmelidir. Tüm bunlara dikkat edildiğinde gebeler için yaz mevsimi hafif ve keyifli geçecektir.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Doç.Dr. Huriye Ayşe Parlakgümüş Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı 24 Temmuz 2019