Sitede Ara

Aileler Dikkat: İhmal Yüzünden Yılda Üç Bin Bebek Ameliyat Ediliyor


İstanbul Medipol Üniversitesi Çamlıca Hastanesi Radyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ayşe Serap Akgün, halk arasında kalça çıkığı olarak bilinen kalça displazisi hakkında uyarılarda bulundu. Tedavi edilmediği takdirde ülkemizde yirmi bin bebeğin sakat kalma olasılığı bulunduğunu söyleyen Doç. Dr. Ayşe Serap Akgün, ‘Ultrason taraması ile kalça çıkığı görülme sıklığı yüzde beşlerden binde beşlere indirilmiştir. Buna rağmen aileler tarafından tarama programına götürülmeyen, ihmal edilen ya da atlanan vakalar nedeniyle her yıl yaklaşık 3000 bebek bu yüzden ameliyat edilmektedir. Bu sebeple ailelerin bu konuda hassas olmaları ve ihmal etmemeleri çok önemlidir’ dedi. Doç. Dr. Ayşe Serap Akgün, sözlerini şöyle sürdürdü.

Kız Bebeklerde Risk Oranı 8 Kat Daha Fazla

‘Halk arasında kalça çıkığı olarak bilinen gelişimsel kalça displazisi uyluk kemiği ile kalça eklemi arasındaki ilişkinin bozulmasından kaynaklanır ve 1000 canlı doğumda yaklaşık 5 ile 15 arasında olduğu öngörülmektedir. Bu da ülkemizde her yıl tedavi edilmediği takdirde sakat kalma olasılığı olan yaklaşık on beş-yirmi bin bebek anlamına gelmektedir. Bu vakaların %60’ında bilinen bir risk faktörü yok iken, doğumda makat geliş riski arttırmaktadır ve neredeyse her beş makat geliş doğum vakasının birinde bu duruma rastlanmaktadır. Anne suyunun az ya da fazla olması da riski arttırır iken aile de kalça çıkığı öyküsü olması da önemli bir göstergedir. Kız bebeklerde erkeklere nazaran 4 ile 8 kat daha fazla rastlanmaktadır. Doğum sonrası yanlış kundaklamalarla da kalça çıkığı gelişebilmektedir. 

Tarama ile kalça çıkığı görülme sıklığı yüzde beşlerden binde beşlere indirilmiştir. Buna rağmen aileler tarafından tarama programına götürülmeyen, ihmal edilen ya da atlanan vakalar nedeniyle her yıl yaklaşık 3000 bebek bu yüzden ameliyat edilmektedir.

Bebeklerde kalça çıkığı taraması, evsensel tarama denilen tüm bebeklerin taranması ya da seçici tarama denilen risk faktörü ya da pozitif muayene bulgusu olan bebeklerin araştırılması şeklinde 2 türlü yapılmaktadır. Ancak seçici tarama ile yani pozitif muayene bulgusu ya da herhangi bir risk faktörü olmayan bebeklerde bile iki bin bebekte bir olmak üzere atlanan vakalar olabileceğinden aslolan evrensel taramadır. Ülkemizde Sağlık Bakanlığı’na bağlı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen Gelişimsel Kalça Displazisi Tarama Programı mevcuttur. ‘

Kalça Ultrasonunu İhmal Etmeyin

‘Taramada kullanılan ve bebeklerde ilk 6 ayda altın standart olarak kabul edilen görüntüleme yöntemi kalça ultrasonudur. Ultrason hem radyasyon riski olmayan, güvenilir, kolay ulaşılabilir bir yöntemdir ve tedavide yol göstererek tanı başarısını ve komplikasyon riskini azaltır. Ülkemizde tüm yeni doğanların aileleri ilk 48 saat içinde sağlık kuruluşundan taburculuk gerçekleşmeden bu konuda bilgilendirilmekte, 3-4 haftalık iken yapılan kontrol takiplerinde risk faktörü ve muayene bulgusu açısından değerlendirilerek kalça ultrasonuna yönlendirilmektedir. Ancak maalesef hala bu yönlendirmelere rağmen sağlık kuruluşlarına başvurmayan, ihmal eden aileler yüzünden erken dönemde basit müdahaleler yetecek iken geç dönemde ciddi cerrahi girişimlere ihtiyaç duyulmaktadır. ‘


22 Şubat 2021, Pazartesi