Hangi vitamin hangi hastalığa deva oluyor

Medipol Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ferit Arğun, vitamin eksikliğinin yetersiz ve dengesiz beslenme sonucunda ortaya çıktığını belirterek, eksikliğinde nelere sebep olduğunu açıklıyor. - B1 vitamini:B1 vitamini eksikliği zamanla kalp kaslarının zayıflamasına, dolaşım sistemi bozukluklarına, sindirim sisteminde sorunlara ve Beriberi hastalığına yol açabiliyor. Ayrıca sinir uçları harabiyeti, gözde kaymalar, zihin bulanıklığı ve koma B1 eksikliğinde görülüyor. Hangi besinlerde bulunuyor? Buğday, baklagiller (bamya, fasulye…), ıspanak, Brüksel lahanası, pancar, badem, ceviz, fındık, yulaf, mısır gibi sebzelerde ve karaciğer, böbrek gibi birçok besinde bol miktarda bulunuyor. - B2 vitamini: Antioksidan etkiye sahiptir. Kan hücrelerinin oluşumu için gerekli bir vitamindir. Kataraktı önler. Saç ve cilt sağlığı için faydalıdır. Eksikliğinde ağız kenarında çatlamalar, dil ve dudaklarda iltiplanmalar, seberoik dermatit görülebilir. Hangi besinlerde bulunuyor? Yeşil sebze ve meyveler, süt ve süt ürünleri, kurubaklagiller, yumurtada bulunur. - B3 Vitamini: eksikliğinde Pellegra hastalığı oluşur. Bu ciltte güneş ışınlarına maruz kalan yerlerde oluşan dermatit tablosudur. Ağız çevresinde, dudak kenarlarında, dilde yara ve ağrı yapabilir. Halsizlik, kas zayıflığı, iştah kaybı, sindirim sistemi rahatsızlıkları, unutkanlık, baş ağrısı, psikoz ve delirium tablolarına sebep olabilir. Hangi besinlerde bulunuyor? En çok et, balık, süt, yumurta, yeşil yapraklı sebzeler ve fasulyede bulunur - B6 vitamini: B6 vitamin eksikliğinde seberoik dermatit, yürüme bozukluğu, uyku bozukluğu ve kansızlığa sebep olabilecek vitamin eksikliğidir. B6 vitamini hücre yenilenmesine önemli bir role sahip olduğu için eksikliğinin belirtileri ilk olarak ciltte görülür. Cilt hücreleri yenilenmediği için leke ve kırışıklıklar artabilir, egzama, dermatit gibi cilt sorunları yaşanabilir. Sinir sistemi için önemli olan B6 vitamini yeterli miktarda alınmadığında keyifsizlik, sinirlilik hali gibi belirtiler, ilerlemiş B6 vitamini eksikliğinde ise nöbetler yaşanabilir. Hangi besinlerde bulunur? Pirinç ve buğday kepeği, kurutulmuş bitkiler ve baharatlar, antep fıstığı, sarımsak, ciğer, ayçekirdeği ve susam, balık, fındık. - B12 vitamini: Sıklıkla görülen B12 vitamin eksikliği ağır vegan diyeti uygulanmadıkça ve enzim eksikliği veya sindirim sisteminde bir bozukluk olmadıkça görülmez. B12 vitamininin yeterli miktarda olmaması halinde kansızlık oluşur. Unutkanlık, ellerde ve ayaklarda uyuşma, mental durgunluk olarak ortaya çıkabilir. Hangi besinlerde bulunuyor? Karaciğer, böbrek, kırmızı et, yumurta, süt, peynir ve balık B12 vitamini içerir. - Folik asit: Folik asit eksikliği aneminin sebeplerinden biridir. Genelde folik asit içeren gıdalardan yeterince tüketilmemesi sonucu meydana gelir. Folik asit eksikliğinde yorgunluk, enerjisizlik, baş dönmesi, nefes darlığı, depresyona neden olabilir. Sık alkol tüketenlerde folik asit eksikliği oldukça fazla görülüyor. Hangi besinlerde bulunuyor? Yeşil sebzeler, karaciğer, böbrek, yumurta, zarı alınmamış tahıllar, ceviz, badem, fındık, fıstık, mercimek, ıspanak, yonca, mavi-yeşil yosun, maydanoz, nane, baklagiller ve tohumlu gıdalar. - B7 vitamini; Eksikliği mental durgunluk, mental durum değişikliğine sebep olabilir. His kusuru, kas ağrıları, bulantı, iştahsızlık yapabiliyor. Cilt, saç, tırnaklar üzerinde kendini gösterir. Saç dökülmesi, saçlarda mat görüntü, tırnaklarda kırılmalar, egzama belirtileri görülür. Hangi besinlerde bulunuyor? Tam buğday, yumurta sarısı, karaciğer, tavuk, kuzu eti, tam buğday ekmek, balık, süt ve peynir. - C vitamini: Ciltteki kollojen oluşumunda görevli bir vitamindir. C vitamini eksikliğinde yaralar daha geç iyileşir, dişler, diş etleri, cilt ve saçlar olumsuz etkilenir eksikliğinde cilt kuruluğuna ve depresyona sebep oluyor. Özellikle bayanlarda sebebi bilinmeyen cilt altı kanamaları, diş eti kanamaları belirgin olarak görülür. Hangi besinlerde bulunuyor? Turunçgiller, çilek, yaban mersini, kuşüzümü, ahududu, kavun, karpuz, kivi, ıspanak, domates, brokoli gibi sebzeler. - A vitamini: Eksikliği gece körlüğüne sebep olur. Gözde kuruma, kornea tabakasında incelme, retina tabakasında hasara sebep olur. Hangi besinlerde bulunuyor? Karaciğer, pul biber, havuç, yeşil sebzeler, kuru kayısı, kavun, bezelye, yumurta, domates, kırmızı biber. - D vitamini: Vücutta D vitamini olmadığı zaman süt ürünlerinden istenildiği kadar tüketilse de vücuda faydası olmaz. Bu yüzden d vitamini önemlidir. D vitaminini besinlerle ve dışarıdan çok fazla temin edemeyiz. Ana kaynağı güneş ışığıdır. Bunun için 11.00-15.00 saatleri arasında 10-15 dakika güneş koruyucu olmaksızın güneşlenmek yeterlidir. Eksikliğinde çocuklarda kafa kemiği gelişimine bağlı olarak kafa kemikleri kapanmayabilir. Hangi besinlerde bulunuyor? Balık, yumurta sarısı, tereyağı, karaciğer, peynir, süt ve süt ürünleri, mantar, kakao. - Vitamin E: Antioksidan özelliği sayesinde kansere karşı doğal bir koruyucu olan E vitamini, hücrelerin kendini yenilenmesini sağlayarak yaşlanmayı geciktirir. Çok önemli bir vitamindir. E vitamini eksikliğinin gözle görülen ilk belirtileri cildin solgun olması, daha sık güneş lekesi oluşması ve kırışıklıkların artmasıdır. Eksikliğinde kan yıkımına sebep olabilir. Özellikle duyusal ve motor sinir hasarına sebep olur. İstemsiz hareketlere ve gözün retina tabakasında hasara sebep olur. Hangi besinlerde bulunuyor? Ispanak, kabak, lahana, marul gibi yeşil sebzelerde, zeytinyağı, balık yağı, fındık, ceviz, ton balığı, sardalye, yumurta sarısı, domates, patates. - Vitamin K: K vitamini eksikliği ciddi bir tablodur. Vücudun bağışıklık sistemi zayıf düşer ve hastalıklara kolay yakalanılır. Kesikler ve yaralar daha geç iyileşme gösterir. Diş etlerinde, sindirim sisteminde, idrar yollarında, akciğerlerde ve deride kanamalar görülür. K vitamini eksikliği, basur, burun kanaması, adet döneminde aşırı kanama gibi sonuçlar doğurabilir. Hangi besinlerde bulunuyor? K vitamini karnabahar, lahana, brokoli, fasulye, bezelye, patates, yumurta sarısı, yoğurt, yeşil çay ve brüksel lahanası gibi sebzelerde bulunur. Medipol Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ferit Arğun

16 Aralık 2015, Çarşamba